GRUZIŃSKIE WINA NA WAKACJE - POZNAJ SMAK GRUZJI

Usiądźcie wygodnie i wyobraźcie sobie, że jesteście w Gruzji. Fragmenty z książki “Kirgiz schodzi z konia” Ryszarda Kapuścińskiego wprowadzą was w klimat:

"Wszystko tu stwarza wrażenie przybicia do przystani, dotarcia pod dach. Wszystko – klimat, krajobraz i obyczaje – namawia, żeby przysiąść w cieniu, łyknąć wina, odetchnąć i pomyśleć: fajnie tu.

Piękny to kraj, Gruzja.

Z każdego miejsca widać góry. Podniebny Kaukaz, zielone grzbiety Suramu. Słońce pada na śnieżne szczyty kaukaskie, odbija się i oświetla Gruzję. Dlatego promienie słoneczne, zabarwione kolorem śniegu, są tu nie złote, a srebrne, jak oprawa starej ikony.

Gruzja to mały kraj, ponad cztery razy mniejszy od Polska. Ale to właśnie porównanie nigdy nie przychodzą tam na myśl. Wrażenie kłóci się z faktami, ponieważ wszechobecność gór zmienia prawa optyki. Gruzja wydaje się ogromna, bezgraniczna jak ocean. Góry pomnażają krajobraz..."

Symbolicznie, na jeden magiczny wieczór, przenieśliśmy się do Gruzji biorąc udział w tradycyjnej, gruzińskiej suprze. A wszystko to za sprawą Georgian Wine Agency, portalu VINISFERA.PL oraz agencji reklamowej MALINOVA (odpowiedzialnej za szeroko rozumianą promocję gruzińskiego wina oraz kultury gruzińskiej w Polsce pod szyldem Poznaj Smak Gruzji.).

SUPRA to tradycyjna, gruzińska uczta. Oczywiście ważne jest co się je i pije, ale ważniejsze – by ze sobą pobyć i miło spędzić czas. Przy suto zastawionym stole rozmawia się, wzmacnia rodzinne i przyjacielskie więzi oraz wznosi się toasty. Bez toastów nie byłoby supry. Wznosi je TAMADA - mistrz ceremonii wybrany spośród biesiadników. Pilnuje on porządku i rytmu uczty; wyznacza moment w którym należy wznieść kielichy z winem. Toasty są długie, oryginalne, wzruszające, porywające. Odnoszą się do historii i przodków, do aktualnych wydarzeń, a także do uczestników uczty; są okazją do wyrażenia poglądów. Wznosi się je za przyjaciół, za miłość. To popisy oratorstwa.  Mawia się, że nad każdym gruzińskim stołem i biesiadnikami czuwa anioł. Jego ludzkim wcieleniem jest Tamada, najważniejsza osoba podczas supry. Gdy kieliszki z winem są wysoko w powietrzu, jego zadaniem jest zadbanie o piękny i adekwatny do sytuacji toast.

"Przyznajmy uczciwie, że wspaniała jest kultura, która na swoich najważniejszych obrazach umieszcza nie pola bitew, nie zwłoki rycerskie i połamane chorągwie, ale ucztę, ludzi, którzy są szczęśliwi, wino i jedzenie." - cytat z "Gaumardżos. Opowieści z Gruzji" autorstwa Anny Dziewit-Meller i Marcina Mellera.

Rolę mistrza ceremonii przyjął na siebie Mariusz Kapczyński (na zdjęciu), redaktor naczelny portalu Vinisfera.pl i  poprowadził degustację gruzińskich win idealnych na wakacje, na czas pełen słońca i beztroski. A do tego czekała na nas pyszna, kaukaska kuchnia w wykonaniu Mistrza - Pavla Portoyana, której zapach spowił cała okolicę oraz nastrojowa muzyka na żywo w wykonaniu zespołu Z'umba Panduri.

Spotkaliśmy się w bardzo wyjątkowych okolicznościach - w samym sercu Winnicy Srebrna Góra. Pomyślcie, Krakowskie Bielany; ponad łagodnym, zalesionym wzgórzem górowały nad nami trzy wieże klasztoru O.O. Kamedułów. Czy można sobie wyobrazić lepszą i bardziej klimatyczną miejscówkę na takie spotkanie ?

Za gruzińskimi winiarzami stoi 8 tyś. lat doświadczeń, 8 tyś. roczników wina! Dowodzą tego liczne archeologiczne odkrycia. Kraj ten uznaje się za kolebkę winiarstwa. Pierwszego wina skosztował tu już człowiek w epoce neolitu. Miało kolor czerwony i pochodziło z Shulaveri znajdującego się godzinę jazdy samochodem na południe od Tbilisi. Podczas archeologicznych wykopalisk odkryto pestki winogron vitis vinifera sativa, których wiek określa się na 7-6 tysięcy lat p.n.e. Najstarsze znalezione gliniane amfory (tzw. KWEWRI ) do wyrobu i przechowywania wina liczą sobie 3-4 tysiące lat. Większość etymologów uważa, że słowo „wino” pochodzi od starożytnego gruzińskiego słowa „gvino”.

Na zdjęciu: Mariusz Kapczynski i Gija Bezuaszwili podczas wznoszenia tradycyjnego gruzińskiego toastu

Dzięki wielowiekowej uprawie winorośli naród gruziński potrafił do dziś zachować 525 odmian lokalnych winorośli z czego w oficjalnej, komercyjnej uprawie wykorzystywanych jest około 30. Najważniejsze odmiany to czerwone saperavi i białe rkatsiteli.

O wyjątkowości, niepowtarzalności gruzińskich win decyduje to, że w dużej mierze powstają z endemicznych szczepów winorośli (występujących jedynie na tych terenach).

Malownicza Gruzja dzieli się na sześć głównych regionów winiarskich: Kartlia, Imeretia, Meskheti, Racza-Leczchumi, Wybrzeże Czarnomorskie oraz największy z nich - Kachetia. To na jej terenie rośnie niemal 70% wszystkich gruzińskich winogron.

O wyjątkowości wina decyduje również jego apelacja. W Gruzji tylko osiemnastu mikroregionom przyznano status apelacji. Są to:

Tsinandali, Manavi, Napareuli, Sviri, Akhasheni, Teliani, Gurjaani, Kardenakhi, Tvishi, Kotekhi, Kvareli, Khvanchkara, Vazisubani, Tibaani, Atenuri, Kindzmarauli, Mukuzani, Kakheti. Ich dokładny opis znajdziecie na [TEJ STRONIE]. Dzięki czemu produkowane tam wina, posiadają kontrolowaną nazwę.

(APELACJA to dokładnie wyznaczony teren produkcji wina, w którym obowiązują ustalone zasady uprawy winorośli, takie jak rodzaje uprawianych szczepów czy zasady dbania o winogrona.)

Wciąż funkcjonuje błędny stereotyp myślenia wiążący Gruzję głównie z winami czerwonymi. Prawda jest taka, że w Gruzji dominują wina białe; stanowią one 70 - 80 % całej produkcji. Tradycyjnie wino białe pijało się tu na co dzień. Wina czerwone trafiały zaś na stół w Gruzji przy wyjątkowych okazjach (ślubach, chrzcinach, świętach) jako bardziej poważane, lepiej zbudowane. 
Niesłusznie kojarzymy również Gruzję z winami wyłącznie słodkimi, słabymi, tanimi. Nic bardziej mylnego!
Takie degustacje jak ta przekonują nas jak wielce różnorodne, wyjątkowe  i warte naszego zainteresowania są wina gruzińskie. Gruzja charakteryzuje się wyjątkowymi glebami, a także niepowtarzalnym klimatem, co w połączeniu z wielowiekową tradycją daje wina niezwykłe.

 
GRUZIŃSKIE WINA NA WAKACJE:

1. Bagrationi brut - Bagrationi / Supra. Wino z Gruzji
Wino lekkie, orzeźwiające, delikatne; z wyczuwalnym aromatem owoców cytrusowych.

2. Tsolikauri 2014 - Telavi Wine Cellar / Marani, Vano Mahniashvili 
Białe, wytrawne wino o słodkich aromatach białych i żółtych owoców.  Wyczuwa się w nim przyjemną owocowość i kwasowość. 

3. Rkatsiteli 2013 - WineMan / Winnacja 
Białe, wytrawne wino o jasnosłomkowej barwie. . Wyczuwamy w nim nuty gruszki, jabłek, pigwy. Przyjemnie orzeźwiające. 

4. Tsinandali "Dynasty" 2013 - Gevelli / Gevelli
Wytrawne, białe wino; miękkie, łagodne, o jasno słomkowym kolorze.  Owocowy bukiet z dominującymi nutami zielonego jabłka i moreli. W końcówce cytrusowe, mineralne.

5. Pirosmani white 2014 / Dioniz
Półwytrawne, białe wino, dobrze zharmonizowane,  o jasno słomkowym kolorze z zielonymi refleksami. W ustach delikatne, świeże.  Bukiet owocowy z nutą kwiatu akacji. W smaku delikatne z nutami jabłek, gruszek i białych porzeczek. Posiada harmonijnie aksamitną słodycz owoców.

6. Sauvignon blanc 2011 - Chateau Mukhrani / Vininova
Półwytrawne, białe wino. Ma świetlisty, słomkowy kolor z zielonym odcieniem. Smak bardzo przyjemny z nutami moreli, nektarynki, owoców cytrusowych. Wino to ma długie, wyraźne wykończenie.

7. Saperavi rose 2014 - Telavi Wine Cellar / Marani
Różowe, wytrawne, dobrze wyważone, eleganckie wino gronowe o intensywnym smaku dojrzałej brzoskwini z domieszką granatu i maliny. W barwie jasno różowe. Jedwabiste na podniebieniu. Ma długi i przyjemny finisz z wyczuwalnym  smakiem płatków róży.

8. Muskat rose 2012 - Kindzmarauli Marani / Winnacja
Różowe, półwytrawne wino gronowe bogate w aromaty moreli i owoców tropikalnych, bananów, ananasów. W smaku miękkie i aksamitne.

9. Kakhuri 2012 - Kindzmarauli Marani / Winnacja
Ma ciemno słomkowy kolor. Taniczne, mocne. Aromat owocowy poprzedza smak miodu. Smak harmonijny, aksamitny. Aromat owocowy poprzedza smak miodu.

10. Gotsa Wines - Tavkveri 2014 / Krakó Slow Wines
Czerwone, wytrawne wino o smaku i aromacie leśnych owoców i ziół. Łatwe w piciu z posmakiem czarnego pieprzu w finiszu. O średniej kwasowości, miękkich taninach i pełnym ciele.
NAJCIEKAWSZE WINO WIECZORU !
 

11. Napareuli "Dynasty" 2014 - Gevelli / Gevelli
Szlachetne, wytrawne wino czerwone. W kolorze intensywnie rubinowo-fioletowe. W aromacie śliwki i owoce leśne. Dominuje smak truskawek i przypraw korzennych. Ma długą końcówkę i miękkie taniny.

12. Seperavi 2014 - Schuchmann / Interwin
Czerwone, wytrawne wino gronowe. Ma intensywnie ciemny kolor w tonacji owocu granatu. Wino definiują wyszukane aromaty, zdecydowanie, równowaga, umiarkowane taniny.

13. Tamada Kindzmarauli 2013 / Vininova
Wino czerwone, półsłodkie o ciemnej, rubinowej barwie.
Aromat owoców jagodowych, czarnej porzeczki i ciemnej wiśni miesza się z charakterystycznym zapachem fiołków i odrobiną czarnego pieprzu. W ustach bogate i harmonijne. Aksamitne taniny i obfita słodycz dają długi finisz.

14. Kindzmarauli 2014 - Schuchmann / Interwin  
Naturalnie półsłodkie wino czerwone z gron Saperavi powstałe w cenionej apelacji Kindzmarauli. Głęboki, rubinowy kolor, w ustach soczyste i świeże, kwasowość zrównoważona cukrem resztkowym, aromaty wiśni i czarnych porzeczek. Dobre taniny. Wino dobrze wykonane, konsekwentne, o dobrym, gruzińskim charakterze.

Sukcesem udanej kolacji jest nie tylko dobre wino, ale również jej atmosfera i dania przygotowane z myślą o charakterze spotkania. Proszę Państwa oto Pavel Portoyan - mistrz świata w grilowaniu. I w tym stwierdzaniu nie ma ani krzty przesady czy sarkazmu. TO PRAWDA! Przez cały wieczór Pavel serwował nam specjały gruzińskiej kuchni.

Na talerze trafiała obłędnie pachnąca kolendra, bogactwo warzyw i cieniutki niczym papier lawasz.

W ustawionym na samochodzie piecu opalanym drewnem piekł dla nas wyborne Pstrągi Ojcowskie.

Kremowym, wręcz aksamitnym grillowanym bakłażanem z opaloną na czarno skórką i podanym z syropem z granatu, kolendrą i serem wprawiał nas w błogostan.

Nabijał na szampury (długie, metalowe szpikulce do grilla) kawałki wieprzowiny i baraninę. Wyczarowywał obłędnie aromatyczne i soczyste szaszłyki i lula kebab. Rozpływajace się w ustach kawałki mięsa zawijaliśmy wraz ze świeżymi warzywami i aromatyczną kolendrą w ultra cienki lawasz - POWIADAM WAM BAJKA :) 

Na zdjęciu: zespół Z'umba Panduri 

Słowo Z'UMBA (albo ZUMBA) ma dwa znaczenia. Jest to gruzińska nazwa kamienia filozoficznego oraz skrót od pierwszych liter gruzińskiego powiedzenia "czasem wystarczy tylko czegoś zechcieć, a to się spełni". 

Podczas wieczoru rozbrzmiały piękne melodie (czasem pełne radości, a czasem melancholii), egzotycznie instrumentarium i zaśpiewy brzmiące Wschodem. Nogi same rwały się do tańca.

Na zdjęciu: Gija Bezuaszwili